DOLANDIRILMA ENSTİTÜSÜ

"İnsan nasıl dolandırılır? diye düşünmeme gerek yok" dedi, her şey ortadaydı. 

Uzun zamandır bir yardım derneğinde çalışıyordu Aynur. İnsanlara yardım etmeyi fazlaca sever böylece kendini çok iyi hissederdi. Daha önce katıldığı bir eğitimde insanların ihtiyacını gördükçe kendi ihtiyacının da görüleceği anlatılmış, bundan çok etkilenmişti. Hayattaki amacını buna göre planlamıştı artık. Hal böyleyken karşılık beklemeksizin insanlara yardım etmek artık onun yaşam tarzı olmuştu.

 

 

Bir sabah kızını okula bırakıp eve dönerken yaşlı bir teyze arabasını durdurmuştu. ‘’Beni ilerdeki otobüs durağına bırakabilir misin?’’ dedi. Aynur “Çok şükür bugün yine birine yardım edecek bir fırsatım olacak” diye düşündü. Yolda koyu bir sohbete başladılar. Yaşlı teyzenin kocası on beş sene önce ölmüş. Bundan beş yıl önce de oğlunu kalp krizinden kaybetmiş. İki tane genç yetim kız torun olduğunu söyleyerek onları okutmakta olduğunu, bu sebeple de ekonomik sıkıntılar yaşadığından bahsetti. Gelini de henüz işe girmişti. Yaşlı teyzenin hikayesini dinledikçe çok üzülmüştü Aynur. Bir an önce ona bir şeyler yapmak istiyordu daha fazlasını duymak istemeden… 

 

Cebindeki yüklü bir miktar parayı yaşlı teyzeye verdi. Ne de olsa teyzenin duasını almaktı tüm derdi. Teyzeyi otobüs durağına bıraktıktan sonra eve dönerken bir an düşündü ‘’acaba bu teyze gerçekten ihtiyaç sahibi miydi?’’ Kendi kendine ‘saçmalama tabii ki ihtiyaç sahibiydi, yoksa bu kadar senaryoyu bir insan uydurmuş olamazdı.’’ diye düşündü.

Arabadan inerken teyzenin telefonunu istemişti. Yaşlı teyze kendi telefonun olmadığını, torunlarının telefonundan ulaşmak için Aynur’un numarasını istemişti. Aynur da ‘’En kısa zamanda lütfen beni arayın sizi ziyaret etmek isterim’’ demişti. Teyze ‘’tabii tabii’’ demişti.

Aynur gün içinde düşünüp durdu, gerçekten içi içini yiyordu. Acaba dolandırılmış olabilir miydi? İnşallah torunları beni arar da durum anlaşılır diye içinden geçirdi. İki üç gün geçmişti ki yine aynı sabah saatlerinde aynı teyze yine yoldan geçen arabaları durdurmaya çalışıyordu. Bunu gören Aynur’un zihninde ampul yanmıştı. Bir hışımla arabadan indi teyzenin yanına koştu.

 

‘’Hayırdır, senin burada yine ne işin var?’’ demeye kalmadı teyze koşarak uzaklaşmaya başladı. Aynur hem üzgün hem çok kızmıştı. ‘’Polisi arasam mı aramasam mı’’ diye düşünürken ‘’Bu olay neden benim başıma geldi? Bu kadar iyi niyetli bir şekilde birine yardım etmek isterken neden bu teyze bana denk geldi?’’ diye düşünmeye başladı. Düşündüğü an cevabı da aklına gelmişti.

 

İnsanlar iyi niyetle bile olsa, isteklerini kontrol edemediklerinde ister istemez bilinçleri kapanır, gerçeği göremezler.

 

Aynur’un yaşadığı durum tam da buydu. Çok fazla yardım etmek istediği için teyzenin durumunu algılayamamıştı.

 

Hâlbuki konuşmayı hatırladıkça o teyze o kadar profesyonel bir dolandırıcıydı ki para bile isteme talebinde bulunmamıştı. Sadece ‘’İki tane yetimim var bu hafta kitap için para lazım yeğenlerime geldim, onu almaya’’ demişti.

Bu cümle aslında çok şey anlatıyordu. Para isteme talebi olmamasına rağmen Aynur yine de yardım etmeyi seçmişti.

 

Çünkü çok fazla yardım etmek istiyordu. Sorun “çok fazla” olmasıydı. İnsanlar iyi niyetli de olsa bir şeyi fazla istediklerinde hata yapıyorlardı. Çünkü fazla istek insanı duygusallaştırıyordu. Duygusallaşınca da gerçeği göremiyor, mantıklı bir seçimde bulunamıyorlardı.

 

Ana haberlerde insanların nasıl dolandırıldığını hatırladı. Hatta dolandırılanlar bazen bir doktor, bir profesör, bazen de bir avukat olabiliyordu. Yani bu durumun okumuşlukla da pek ilgisi olmadığının farkındaydı. İnsanlara bir telefonla banka hesaplarından bütün paralarını çektirip bir parkın ortasında bırakmalarını söyleyerek bunu nasıl yaptırabilirlerdi ki?

 

Bütün mesele korku vererek, kaygı uyandırarak duygusallaştırarak insanların düşünmemesini sağlamaktı. Bunu başardığı zaman dolandırıcı amacına ulaşmış oluyordu. 

 

Bir şeyi iyi bir niyetle de olsa fazla istemek ya da bir şeyden fazla derecede uzaklaşma isteği insana hata yaptırıyordu.

 

‘’Duygularla verilen kararların sonu hep hüsran olabilir miydi?’’ Bütün bunları düşünüp durdu.

 

Yaşadığı olayda farkında olmadan çok şey öğrenmişti. Artık fazla duyguya girmeden aklının yolculuğunda yardım etmeye devam edecekti. Gerçekten ayağına geleni fırsat olarak görmeden, belki de araştırıp bulması gerekirdi kime yardım edeceğini. Yardım etmekten vazgeçmeyecek ancak ’kime nasıl yardım edeceği’ ile ilgili artık iyi bir istihbarat toplayacaktı..

 

Hani derler ya eskiler ”Başına gelen bir musibet bin nasihatten daha iyidir.”diye.. 

 

İşte tam olarak yaşadığı da buydu.. 

 

 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, geçmiş deneyimlerle bugünümüzü 

ve yarınımızı tasarlamamızı sağlayan bir gerçeklik ilmidir. 

Bireylerin problemlerini doğru tespit edebilmeleri ve çözüme 

ulaşabilmeleri için stratejiler sunar.

 

“Kim Kimdir”, “İlişkide Ustalık”, “Başarı Psikolojisi” programlarıyla 

mutlu ve başarılı olmak isteyen insanlara 

hedeflerine ulaştıracak yöntemler gösterir.