MANDIRA FİLOZOFU

Aysun mutfaktan gelen tıkırtı sesleriyle uyandı. Sabahın ilk ışıkları pencereden içeri vuruyordu. Mutfaktan menemenle karışık pide kokusu geliyordu. Evdeki seslerin yavaş yavaş artmasıyla birlikte yataktan kalktı.

Uyandığında önce sosyal medyayı kontrol etmek Aysun’un rutiniydi. Yine sosyal medyada gezerken bir iş ilanına denk geldi. Aradıkları eleman için istenen özellikleri tek tek listelemişlerdi. Yaşı, cinsiyeti, öğrenim durumu… En son maddede de deneyimli eleman istendiği yazıyordu.

Aysun'un yine morali bozuldu. Okuldan mezun olmuştu ama bir türlü iş bulamıyordu. Artık ne yapacağını bilemez olmuştu. Her gün iş ilanlarına bakıyor, başvurular yapıyordu. Her seferinde ya deneyimi olmadığı için kabul edilmiyordu ya da deneyimsiz birine bu ücrette bir pozisyonu veremeyeceklerini söylüyorlardı. Görüşmelerde ne kadar eğitimli olduğundan, okuldaki notlarının yüksekliğinden bahsetse de, istediği pozisyonu alamıyordu. ‘’Maalesef sizinle çalışamayız. Bizim bu kadro için deneyimli birine ihtiyacımız var.’’ diyorlardı.

Ne demekti ki bu “deneyim”… Okuldan yeni mezun olmuş birinin, nasıl bir deneyimi olabilirdi ki?

Deneyim denilince insanların aklına uzun yaşamak gelebiliyordu. Uzun yaşayan insanlara “Hayattan ne öğrendin?” diye sorulduğunda, “Onu bunu bilmem ama bu hayatta kimseye borç vermeyeceksin. Ben verdim, bak ne hallere düştüm.” diyebiliyordu. Bir başkası, ‘’Ben hayattan şunu öğrendim ki; erkeklere güven olmazmış.’’ veya “Kadınların dediği yapılmazmış.” cevabını verebiliyordu.

İnsanların hayattan öğrendikleri birbirinden farklıydı. Kimi kadınlardan, kimi erkeklerden, kimi de arkadaşlarından şikâyet ediyordu. Yıllardır bu durum hiç değişmiyordu.

Peki mesleki hayatta deneyim için ne kadar süre çalışmak gerekiyordu? Ya da süreyi kim belirliyordu?

Bazıları “Bir yerde dükkân açmak istiyorsan, en az beş yıl başka birinin yanında çalışıp deneyim kazanman gerek.’’ diyordu. Bazıları da, “Sen okulunu okumuşsun, iki ayda pratiği kaparsın olur biter.” diyordu. O zaman insan neye göre hareket etmeliydi?

Ameliyat olması gereken hasta deneyimli bir cerrah arıyordu. Deneyim için doktorun unvanı mı, girdiği ameliyat sayısı mı, yoksa başarı oranı mı önemliydi? İnsanın kafası iyice karışıyordu.

İnsanların hayatları boyunca başlarından geçen olaylar saymakla bitmez. O olayları yaşamak ayrı bir şey, deneyimli olmak ayrı bir şeydir. Deneyime dönüşebilmesi için insanın yaşadıklarından çıkarım yapması gerekir. Yaşadıklarına, “Neleri doğru yaptım? Neleri yanlış yaptım?” diye bakması gerekir. Çünkü insan bir olayda tamamen haksız veya tamamen haklı değildir.

O yüzden deneyime, yani çıkarım yapmaya ihtiyaç var. İnsan çıkarım yapamadığında aynı şeyleri tekrar tekrar yaşar.

“İlkokul arkadaşıma borç verdim alamadım. Lisedekilere verdim, alamadım. Üniversitedekilere verdim, yine alamıyorum.”

“Onca yıllık hayatımda iyi bir insana hiç denk gelmedim.”

“Piyasa çok kötü, o yüzden iflas ettik.”

Aysun söylenerek odasından çıkarken annesi ile karşılaştı.

- Neye söyleniyorsun yine, evimin mandıra filozofu?

- Deneyim, deneyim de deneyim! İş ilanlarının olmazsa olmazı deneyim! Bir bırakmadılar ki deneyeyim…

- Kızım, eskiden çocuğu bir ustanın yanına verirlerdi. Ustaya, ‘eti senin, kemiği benim’ derlerdi. Çocuk işi öğrensin yeter ki.

Sen de işe ilk önce çırak olarak gireceksin. Ne kadar eğitim alırsan al, yeni girdiğin yerin çırağı olacaksın. Çırakken paraya bakmadan işi öğrenmeye çalışacaksın. Çok para istersen, hemen konum istersen, onlar da deneyim ister tabii. İşi gücü bilmeyene o kadar parayı verirler mi?

Aysun biraz düşününce annesinin haklı olduğunu anladı. İşi öğrenip deneyim sahibi olacaktı ki, sonrasında yüksek maaş alacaktı. Derin bir nefes aldı. Kahvaltıdan sonra iş ilanlarına yeniden ama bu sefer farklı bir gözle bakacaktı…

Deneyimsel Tasarım Öğretisi, geçmiş deneyimlerle bugünümüzü 

ve yarınımızı tasarlamamızı sağlayan bir gerçeklik ilmidir. 

Bireylerin problemlerini doğru tespit edebilmeleri ve çözüme 

ulaşabilmeleri için stratejiler sunar.

 

“Kim Kimdir”, “İlişkide Ustalık”, “Başarı Psikolojisi”, programlarıyla 

mutlu ve başarılı olmak isteyen insanlara 

hedeflerine ulaştıracak yöntemler gösterir.